Aznars FAES wijst naar "dolfijn" Illa

Elke heerser heeft een bepaalde periode die hij moet besturen en die zijn carrière en nalatenschap kenmerkt. Tijdens een bijeenkomst met studenten van de Ramon Llull Universiteit, onder leiding van Santi Vila en met Íñigo Urkullu als gast, betreurde Artur Mas dinsdag hoe moeilijk het voor hem was om president van de Generalitat (de Catalaanse regering) te worden. Hij zag zich geconfronteerd met een ontmoedigend vooruitzicht van recessie, bezuinigingen en soberheid. Elk moment bevordert inderdaad een bepaald type leiderschap. Salvador Illa steunde Miquel Iceta tijdens een van de moeilijkste periodes voor de PSC, die verdeeld was door het onafhankelijkheidsproces, en werd minister van Volksgezondheid als verbindingspersoon tussen zijn partij en Pedro Sánchez. Een pandemie bracht hem echter in een dusdanige positie dat hij na zijn terugkeer naar Catalonië kon strijden om het presidentschap van de Generalitat. Deze week is het een jaar geleden dat die cruciale verkiezingen plaatsvonden en Faes, de denktank van José María Aznar, heeft Illa uitgeroepen tot de "dolfijn" van Pedro Sánchez.

Het scenario van de opvolging van de PSOE-leider raakte in de vergetelheid na de beruchte vijf dagen van april 2024, en nog meer toen de president duidelijk maakte dat hij zich opnieuw verkiesbaar wilde stellen. De beschuldigingen van Faes aan het adres van Illa zijn er alleen maar op gericht de socialisten verder te destabiliseren, terwijl er ondertussen mobiele telefoongesprekken tussen Sánchez en José Luis Ábalos opduiken, waarin de premier kritiek levert op enkele van zijn ministers. Er had veel kunnen gebeuren tussen nu en het openen van die opvolgingsmeloen. Het enige dat zeker is, is dat Illa momenteel een steunpilaar is voor Sánchez. Het is dus logisch dat Faes hem als doelwit aanwijst. In haar laatste nieuwsbrief beschrijft de stichting de PSC-leider als een vermomde separatist. Hij is nog gevaarlijker dan degenen die openlijk voor onafhankelijkheid pleiten.

Het is nog maar een jaar geleden dat de Catalaanse verkiezingen plaatsvonden en Illa's regering aan de macht kwam. De belangrijkste interpretatie van de uitslag was dat deze het einde van het onafhankelijkheidsproces bezegelde. Voor het eerst in jaren was er immers geen pro-onafhankelijkheidsmeerderheid in het parlement en regeren was alleen mogelijk met een alliantie die het blok zou breken dat de politiek in Catalonië had gedomineerd. Een jaar later lijkt deze trend zich te bestendigen, ondanks het feit dat Illa in een minderheidsregering regeert en er niet in is geslaagd zijn eerste begroting door te voeren. Maar het ontbreken van een haalbaar alternatief versterkt de positie van de PSC.

Puigdemonts terugkeer zou kunnen betekenen dat hij enkele dagen in de gevangenis moet doorbrengen.

Eerst de gratieverlening, daarna de amnestie (die overigens nog niet volledig is doorgevoerd) en de overeenkomsten met ERC en Junts hebben Sánchez in staat gesteld om in Catalonië overweldigende resultaten te boeken, zelfs buiten de grenzen van het socialisme. Daarbij komt nog de strategische desoriëntatie van de onafhankelijkheidsbeweging, die geleidelijk haar retoriek over unilateralisme of beloften van een referendum heeft losgelaten en zich heeft gewend tot het pragmatisme, al is de toon in het geval van Carles Puigdemonts afgevaardigden in het Congres wel bitterder dan in de rest van Spanje. Volgens het laatste CEO-onderzoek is de steun voor onafhankelijkheid in Catalonië lager dan ooit: 37%.

Zowel Junts als ERC behouden hun leiding over het proces. De Republikeinen zijn net uit een diep verdeeld Congres gekomen, terwijl Puigdemont een verhaal van onverbiddelijke eisen aan de socialisten moet combineren met overeenkomsten die het hem bijvoorbeeld mogelijk maken gelijkgestemde personen te plaatsen in organen die afhankelijk zijn van de centrale administratie en van waaruit hij zijn invloed kan uitoefenen.

Ook Junts wacht nog steeds op de terugkeer van Puigdemont. Deze zomer zou de amnestiewet door het Constitutionele Hof kunnen worden goedgekeurd, waardoor hij kan terugkeren. Hij riskeert dan echter een korte gevangenisstraf van een paar dagen, waaraan de voormalige president op dit moment niet eens wil denken. Mocht hij terugkeren, dan zal rechter Pablo Llarena hem dagvaarden om te getuigen en zijn gevangenschap bevelen, terwijl hij de zaak overdraagt ​​aan de Tweede Kamer van het Hooggerechtshof, die van Manuel Marchena, die een verzoek heeft ingediend bij het Europees Hof van Justitie betreffende de toepassing van de amnestie. Hoewel er nog geen antwoord is gekomen, kan Puigdemont niet lang in de gevangenis blijven. Dat zou immers zijn fundamentele rechten schenden. Hij zou daarom worden vrijgelaten in afwachting van een uitspraak van het HvJ-EU. Deze procedures kunnen enkele dagen duren en de voormalige president wil de consequenties vooralsnog niet onder ogen zien. Hoe dan ook, de Junts zijn er steeds meer van overtuigd dat ze de onderhandelingen met de PSOE zullen voortzetten, ook al is de relatie soms gespannen. Bij verkiezingen zouden ze immers zonder de waardevolle sleutel kunnen komen te zitten die ze nu in handen hebben.

Maar het is één ding om Sánchez beperkingen op te leggen, wat Puigdemont aanzienlijke macht geeft, maar het is een heel ander ding om Illa te steunen, zijn rivaal in de belangrijkste doelstelling van Junts, namelijk het herwinnen van de controle over de Catalaanse regering. Dat Puigdemont niet bereid is om tot overeenstemming te komen met de PSC blijkt wel uit zijn weigering deze week om het Nationale Taalpact te ondertekenen. Hij gebruikte daarvoor argumenten die niets te maken hebben met een akkoord dat door allerlei organisaties wordt gesteund. Junts wilde Illa geen beeld van eenheid geven in een kwestie als deze. De aanwezigheid van Jordi Pujol bij het evenement is ook een veelzeggende boodschap over de andere richting die de partij onder Puigdemont is ingeslagen.

De Faes zijn van mening dat Illa het nationalisme behandelt met "homeopathische doses van zijn eigen virus."

Daarom worden de ERC en de Comuns gezien als de enige opties om de huidige president te steunen. Tegelijkertijd is het de factor die hem ervan weerhoudt een eigen beleid te voeren dat verschilt van dat van zijn voorganger, Pere Aragonès. Als er één ding is bekritiseerd over de vorige ERC-regering, dan is het wel hun gebrek aan daadkracht bij het nemen van beslissingen over lastige kwesties. Illa beloofde deze taken op zich te nemen, zoals bij de uitbreiding van de luchthaven. Maar eerst heeft hij nodig dat de Republikeinen economische voorstellen in het Parlement steunen. Zonder die steun zou het regeringsapparaat ernstig in gevaar komen.

Ook al wil Illa het niet, de focus van zijn mandaat ligt op specifieke financiering, wat onderdeel is van de overeenkomst met ERC voor zijn benoeming. Deze overeenkomst moet worden afgerond door de ondertekening van een overeenkomst tussen de centrale en Catalaanse regeringen vóór 30 juni. Deze overeenkomst behelst de oprichting van een belastingagentschap voor de Generalitat, dat steeds meer autonomie krijgt. Toen Mas in 2012 naar het Moncloa-paleis ging om Mariano Rajoy om een ​​fiscaal pact te vragen en zijn verzoek werd afgewezen, betoogde de premier tegenover de president dat hij de belastingdienst niet zou ontmantelen, omdat dat het enige is dat goed functioneert in Spanje. Hoe dan ook, in het pact van Illa met de ERC is vastgelegd dat er uiterlijk in 2026 inkomstenbelasting moet worden geheven in Catalonië. Dat zal gezien het gebrek aan menselijke en technologische middelen lastig te realiseren zijn.

De Faes weet dat dit debat de komende maanden meer aandacht zal krijgen, naarmate er regionale verkiezingen zoals in Andalusië naderen. Sánchez heeft op 6 juni in Barcelona de Conferentie van Voorzitters bijeengeroepen en de PP-baronnen zijn nu al bezig het debat over de financiering op te voeren. De stichting spreekt in haar nieuwsbrief, getiteld "Illa en zijn uitbraak", van "omkoping" en bekritiseert de socialisten voor het in stand houden van 21 "ambassades" in het buitenland. De onafhankelijkheidsbeweging kende ze vroeger een bijna "diplomatieke" betekenis toe, maar de PSC beweert dat ze de Catalaanse cultuur en economie in andere landen promoten en dat Andalusië er bijvoorbeeld ook 16 heeft. De Faes (Spaanse Socialistische Arbeiderspartij) beschrijft de leden van de PSC-regering als "vriendelijke normalisatoren" die "hun zetels te danken hebben aan de coupplegers van gisteren". Ook beschrijft de "ibuprofen" die Illa toedient als "het oude recept voor het behandelen van nationalisme met homeopathische doses van zijn eigen virus", ondanks Aznars geschiedenis van soortgelijke overeenkomsten met de Catalaanse nationalisten.

Nieuwe alinea Als het 'proces' een gegeven is

Het gesprek tussen Artur Mas en Íñigo Urkullu dinsdag in Barcelona, ​​onder leiding van Santi Vila, ging over hun ervaringen als politici en niet over de actualiteit, op verzoek van beide gasten. Beiden vertelden hoe hun politieke roeping was gewekt en hoe ze omgingen met momenten waarop ze te maken kregen met houdingen die voortkwamen uit afgunst, buitensporige ambitie of haat. Urkullu gaf toe dat hij al sinds zijn adolescentie politiek actief was, terwijl Mas toegaf dat zijn interesse later ontstond en dat hij vandaag de dag nog steeds volhoudt dat er "leven" is buiten de politiek. Beiden waren voorvechters van de onafhankelijkheidsbeweging, maar het opmerkelijke is dat het woord "procés" vrijwel niet voorkomt. Mas verwees meerdere malen naar die periode, maar hij vermeed om expliciet te zijn over de andere politieke actoren en de beslissingen die werden genomen. Urkullu , die de eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring probeerde tegen te houden toen Carles Puigdemont president was, repte met geen woord over die periode.